Suriye’nin kadın valileri: Yönetim modeli Batı’ya mı teslim?

Suriye’de Kadın Valiler ve İslami Değerler: Rejim Yeni Bir Kimlik mi İnşa Ediyor?

Suriye’de Rim Mustafa Salih’in Tartus vilayetine vali olarak atanması, ülkedeki yönetim anlayışı ve İslami değerler açısından tartışma konusu olmaya devam ediyor. Salih daha önce de Süveyda vilayetine vali olarak atanmıştı ve bu karar, rejimin kadın yöneticileri öne çıkardığını gösteren bir örnek olarak değerlendiriliyor. Suriye’nin mevcut yönetimi, Batı’ya mesaj verme amacıyla kadın hakları ve feminizm söylemlerini kullanırken, İslam’ın yönetim ilkeleriyle ters düşen bir politika mı izliyor?

 Kadın Valiler: İslami Yönetim Anlayışına Uygun mu?

İslam’ın devlet yönetimiyle ilgili ortaya koyduğu ilkelerden biri, yöneticilerin adil, ehil ve dini esaslara uygun olmasıdır. Hz. Peygamber’in (sav), ‘İşlerini bir kadının yönettiği bir toplum asla iflah olmaz’ (Buhari, Fiten 18) şeklindeki hadisi, İslam dünyasında yöneticilik pozisyonlarıyla ilgili temel referanslardan biri olarak kabul edilir. Hz. Ömer’in de Buhari’de geçen “İşlerimize kadınları karıştırmıyoruz” şeklindeki ifadesi, sahabe döneminden itibaren İslami yönetim anlayışında önemli bir ilke olarak benimsenmiştir.

Ancak bugün Suriye’de ve diğer bazı Müslüman ülkelerde Batı’nın “kadın hakları” ve “eşitlik” adı altında sunduğu ideolojik formlara uyum sağlama çabası, İslami yönetim anlayışını değiştirme girişimi olarak mı okunmalıdır? Rejimin bu hamlesi, yönetimdeki Batı destekli değişim politikalarının bir parçası mıdır?

 Başı Açık Kadın Valiler: Yeni Rejimin Batılılaşma Göstergesi mi?

Bu tür atamalar, yalnızca yönetim meselesi değil, rejimin kimlik inşası açısından da önemli bir sinyal vermektedir. Şam rejimi, kadın yöneticiler atayarak kendini Taliban gibi kadınların toplumdan tamamen dışlandığı bir yapı olarak göstermek istemediğini belirtiyor. Ancak İslami yönetim anlayışında mesele sadece kadınların toplumda yer alıp almaması değil, yöneticiliğin kime verildiği ve bu kişinin İslam’ın temel ilkelerine ne kadar uyduğu meselesidir.

Bugün Batı, Müslüman ülkelerde kadınları yönetim kademelerine getirerek İslam’a dair değerleri törpülemeye çalışırken, bazı Müslüman yönetimler de kendi halkları ve İslami kesimler tarafından eleştirilme pahasına bu projeye destek vermektedir.

 Kadın Hakları mı? Batı’ya Mesaj mı?

Suriyeli devrimci aktivistlerin aktardığı bilgilere göre, rejim bu hamlelerle Batı’nın gözünde “kadın haklarını destekleyen, ilerici bir yönetim” profili çizmek istiyor. Bu, rejimin bir Batı yanlısı PR (halkla ilişkiler) çalışması yaptığına dair bir işaret mi? Bugün “kadın hakları” ve “kadın yönetici” argümanları, Batılı hükümetler tarafından İslam dünyasını sekülerleştirme aracı olarak kullanılırken, Suriye gibi İslami mirasa sahip bir ülkenin bu tür hamleleri, kendi kimliğinden ne kadar ödün verdiğini gösteriyor.

Buna benzer bir politikayı geçmişte Filistinli gruplar da Batı’yı memnun etmek amacıyla benimsemiş ve liberal reformlara kapı açmıştı. Şimdi Suriye’de de benzer bir dönüşüm yaşanıyor mu?

Suriye’de kadınların üst düzey yönetim pozisyonlarına atanması, İslami çevrelerde tartışmalara yol açmaktadır. Son olarak, Dürzi cemaatine mensup Mohsena el-Muhaythavi’nin, Dürzilere göz kırpmak amacı ile Süveyda vilayetine vali olarak atanması, bu tartışmaları yeniden alevlendirmiştir. 

Bu atamalar, Suriye’de kadınların yönetimde artan rolünü göstermektedir. Daha önce de Suriye Merkez Bankası Başkanlığı’na Maysaa Sabrin atanmıştı.

İslami Yönetim Anlayışına Göre Değerlendirme

İslami yönetim anlayışı açısından şu sorular gündeme gelmektedir:

• Bir İslam ülkesinde yönetimin başına başörtüsüz bir kadın getirilebilir mi?
• Yönetim, İslam’ın temel ilkelerine uygun hareket etmek yerine Batı’nın dayattığı feminizm söylemlerini mi takip ediyor?
• İslam’da devlet yönetimi, adalet ve ehliyet esasına dayanırken, bugün Suriye rejimi atamaları neye göre yapıyor?

Bugün bu gelişmeler, İslam dünyasında Batı etkisinin ne denli hakim olduğunu ve İslami yönetim anlayışının bilinçli olarak değiştirilmeye çalışıldığını göstermektedir.

Sonuç: İslami Değerlerden Uzaklaşan Yönetimler Nereye Gidiyor?

Suriye’de Rim Mustafa Salih gibi kadın yöneticilerin atanması sadece bir yönetim kararı olarak değil, İslami değerlere meydan okuyan bir kimlik inşası olarak görülmelidir. Müslüman toplumların bu gibi gelişmelere karşı duyarsız kalması, İslam dünyasında geleneksel yönetim anlayışının giderek Batılı modellerle değiştirilmesine yol açmaktadır.

Bu noktada Müslüman toplumların hangi yönetim modeline razı olacağı ve kendi değerlerine ne kadar sahip çıkacağı büyük bir soru işareti olarak ortada durmaktadır.

Kaynak: Mira Haber