Mira Haber – Ortadoğu Bağımsız Muhabir Ajansı
Türkiye, Arap dünyasının hayal kırıklığına uğramış birçok vatandaşının en çok tercih ettiği ikamet yeri haline geldi. Ülkede, Suriyeli mültecilere artan kızgınlık Araplara karşı genel bir nefrete dönüşüyor.
Modern Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk dönemlerinden kalma Arap karşıtı yerlici söylemle desteklenen bu olgu, Recep Tayyip Erdoğan’ın Suriyeli mültecilerle ilgili suça karışanların sınır dışı edilmesi ve ücretsiz sağlık hizmetlerinin sona erdirilmesi gibi bir dizi politika değişikliği Türkiye’de değişen bir dinamiği ortaya koyuyor.
Ulusal raporlara göre, Arap karşıtı ırkçılık Türkiye’de temel olarak iki grubu etkiliyor: Körfez ülkelerinden gelen, “zengin ve küçümseyici” olarak karakterize edilen turistler ve Suriyeli mülteciler. Raporlarda ayrıca Türkiye’deki Suriyeli karşıtlığının Filistinlileri de kapsayacak şekilde tüm Araplara karşı yaygınlaştığından bahsedilmiştir.
Atatürk ve Arap karşıtlığı
Suriyeli mültecilere yönelik artan ve çoğu zaman Arap karşıtı nefrete dönüşen antipati karşısında Türkiye Cumhuriyeti ve resmi devlet söylemlerinin pek de yardımcı olmadığını belirtmek gerekir. Özellikle Kemal Atatürk döneminin “Araplar Türklere ihanet etti” gibi Arap karşıtı söylemleri medya yorumcuları ve politikacılar arasında dolaşmaktadır.
Tarihteki uzun süreli Arap karşıtlığı ve ardından gelen Arap Ayaklanması nedeniyle; Arapları İslam, geri kalmışlık ve medeniyetsizlik ile ilişkilendiren olumsuz tasvir 1930’lardan bugüne süregelmiştir.
Mustafa Kemal Atatürk “Türkler Arap dinini kabul ettikten sonra bu din Türk milletinin millî rabıtalarını gevşetti; millî hislerini, millî heyecanlarını uyuşturdu.” ve “Araplar, uygar dünyada, bilhassa Türk zengin uygar bölgelerinde bu ilkel ve cahiliyet devrinin simgesi olan ilkeye dayanarak yapmadıkları tahrifat kalmamıştır.” düşüncelerini öne sürmüştür.
Bu durum Türk tarih yazımını ve Türk güç tasvirini etkilemiş; Araplar sıklıkla kötücül, medeniyetsiz, beceriksiz, ahmak ve terörist olarak betimlenmişlerdir.
Ne yazık ki, özellikle Atatürk’e atıfta bulunulduğunda, bu tür iddialar çoğu zaman “ırkçılık” olarak görülmüyor, çünkü Atatürk’ün ideolojisi resmi kamu eğitim müfredatına aşılanmış durumda.
Ak Parti mülteci siyaseti
Her ne kadar Cumhurbaşkanı Erdoğan mülteciler için “koruyucu” bir rol oynamış olsa da, 2016 darbe girişiminden bu yana artan Türk milliyetçiliği tonu, mülteci karşıtı duyguları teşvik ederek paradoksal bir şekilde hükümet politikalarını baltaladı.
Erdoğan’ın Suriyeli mültecilere vatandaşlık verilmesi yönündeki önerileri kamuoyunda güçlü bir karşıtlıkla karşılandı. Muhalefet partileri, Cumhurbaşkanını AK Parti seçmen tabanını genişletmeye ve başkanlık yetkileri üzerindeki hakimiyetini sağlamlaştırmaya çalışmakla suçladı; zira çoğu Suriyelinin ona minnetten destek verdiğine inanılıyor.
Filistinlilere yönelik Arap ırkçılığı
Yerlilikçi duyguların artması sadece Suriyeli mültecilere değil tüm Araplara zarar veriyor. Türklerin ezici çoğunluğu Filistin davasına derinden sempati duysa da Gazze’den gelen mülteciler ırkçı bakışları ve tacizi bildiriyor. Ancak Suriyeli mülteci meselesiyle karşılaştırıldığında Filistin meselesi Türkiye’de daha az siyasallaşıyor ve Filistinlilerin refahı için geniş bir siyasi yelpazeden destek alıyor.
Ak Partinin bu konudaki önlemleri
Ak Parti hükümetinin son dönemde, Arapça mağaza tabelalarının sınırlandırılması ve suça karışan Suriyelilerin sınır dışı edilmesi gibi gerilimi hafifletmeye yönelik adımları uzun vadede mültecilere yönelik nefreti azaltacak mı merak konusu.
Kuveytli İslami ilimler doktoru Walid Tabtabaiy , “Erdoğan, Türkiye’de Araplara karşı ırkçılığın açıkça ortaya çıkmasını durdurmak için müdahale etmeli, aksi takdirde Arap dünyasındaki çok güçlü desteğini kaybedecek” dedi.
Erdoğan’ı destekleyen en güçlü Arap seslerinden bir diğeri, El Cezire’den gazeteci Ahmed Mansur şunları yazdı:
“Erdoğan Türkiye’de Araplara yönelik açık ırkçılığı durdurmak için müdahale etmezse, bu Erdoğan + Ak Parti’nin Arap dünyasında halk desteği açısından 20 yılda inşa ettiği şeyi yok edecek”
Kaynak: Mira Haber