Mira Haber – Ortadoğu Bağımsız Muhabir Ajansı
İnsan Hakları İzleme Örgütü, ABD’nin Iraklı mahkumlara uyguladığı politikaya ilişkin gerçekleri gözler önüne serdi.
İzleme Örgütü Pazartesi günü yayınladığı yeni bir raporda, ABD hükümetinin Ebu Gureyb ve Irak’taki diğer hapishanelerinde işkence gören Iraklı mağdurlarına tazminat ödemediğini bildirdi.
Örgüt, ABD’nin kötü muamelesine maruz kalan Iraklılar için tazminat almanın net bir yolu olmadığını ileri sürdü.
Ayrıca izleme örgütü temsilcileri raporunda, Haziran ayında Irak’ta işkence mağdurlarına yönelik tazminat konusunda bilgi talebinde bulunmak üzere ABD Savunma Bakanlığı’na ulaştığını vurguladı. Fakat bu konuda hiçbir yanıt alamadığını belirtti.
Bush sözünde durmadı
George W. Bush yönetimi, ABD Kongresi’ne, “Amerika Birleşik Devletleri silahlı kuvvetlerinin elinde ağır ve acımasız taciz zulmüne” maruz kalan Iraklıların tazminat almaya hak kazanacağını söyledi. Ancak Pazartesi günkü rapora göre bu tazminat hiçbir zaman gerçekleşmedi.
İzleme örgütünün Washington direktörü Sarah Yager, yaptığı açıklamada, “Yirmi yıl sonra, ABD personeli tarafından işkenceye maruz kalan Iraklıların bir hak talebinde bulunma veya ABD hükümetinden herhangi bir tazminat alma için açık bir yol yok.” dedi.
İşkence gören mahkumun açıklamaları
İnsan hakları grubu, Kasım 2003’te Ebu Gureyb hapishanesinde gözaltına alındıktan sonra ABD güçleri tarafından işkenceye uğradığını söyleyen Irak vatandaşı Talib el-Majli’nin vakasını belgeledi. Kendisi 2005’te suçlama olmaksızın serbest bırakıldı.
Grup tarafından incelenen belgeler, Majli’nin kötü şöhretli bir hapishanede tutulduğunu doğruladı. Eski tutuklu, maruz kaldığı kötü muameleye ilişkin adaleti sağlamak için mümkün olan her yasal yolu aradığını söyledi.
Majli, “Hapishanede geçirdiğim 1 yıl dört ay tüm varlığımı kötü yönde değiştirdi. Beni mahvetti, ailemi yok etti. Oğlumun sağlık sorunlarının, kızlarımın okulu bırakmasının sebebi bu. Geleceğimizi bizden çaldılar.” dedi. “Başka ne yapabileceğimi ya da nereye gideceğimi bilmiyordum.” diye ekledi.
Grup, çaresizce Majili için herhangi bir yasal yol bulamadığını söyledi.
Skandal işkence fotoğrafları
George W.Bush’un başkanlığı döneminde, Irak savaşı sırasında Ebu Gureyb hapishanesi 6.000 mahkumu barındırıyordu. Burada, 2004 yılında ABD güçleri tarafından tutulan mahkumlara yönelik işkence fotoğraflarının ortaya çıkması skandala dönüştü.
Tutuklular, elektrik şoku ve sahte infazlar da dahil olmak üzere fiziksel, psikolojik ve cinsel istismara maruz kaldı.
‘ABD tazminat ödemeli ve özür dilemeli’
Sarah Yager, ABD hükümetinin yurtdışındaki savaşlar sırasında Washington’a yönelik tüm işkence iddialarını soruşturan taraf olması gerektiğini söyledi.
Yager, “ABD yetkilileri, rütbesi veya konumu ne olursa olsun olaya karışan herkese karşı uygun soruşturma başlatmalı. Ayrıca, tacizden kurtulanlara ve ailelerine tazminat, tanınma ve resmi özür sağlamalı” dedi.
ABD kendi kanunlarını uygulamıyor
ABD Dış İddialar Yasası, yabancı ulusların “savaş dışı faaliyet, ihmal veya haksız eylem” nedeniyle ölüm ve yaralanma durumunda tazminat hakkını bulunduruyor.
Bu yasal yolu seçen Irak vatandaşı Salah al-Ejaili, haber kaynaklarına, 15 yıldır ABD mahkemelerinde geçen hukuki mücadelesini anlattı. Kendisi, 2008 yılında özel askeri müteahhit Caci’ye karşı dava açan dört Iraklıdan biri. Caci’nin şirketi orada yaşanan işkenceye karışmakla suçlanıyor.
Dava, 1789’da kabul edilen ve Amerikan mahkemelerine uluslararası hukuk ihlallerini içeren davalar üzerinde yargı yetkisi veren Yabancı Haksız Fiiller Yasası’na atıfta bulunuyor.
Ejaili, ABD’nin Irak işgaline karışan ABD’li askeri savunma müteahhitlerine açılan davasının yıllardır sonuçlanamadığını söyledi.
Bölgedeki askeri kaynaklar, Irak’taki savaşın genel olarak özel askeri müteahhitler tarafından yürütüldüğünü belirtti. 2004’te Irak’ta ABD ordusu için çalışan, kiralık komando sağlayan küçük firmalardan ordunun tedarik zincirlerinin bakımından sorumlu dev şirketlere kadar değişen 15.000 özel müteahhit çalıştığını belrtti.
Kaynak: Mira Haber