Kanada Hükümeti vatandaşlarını PKK’nın elinden neden geri almıyor?

Suriye’nin kuzeydoğusunda yedi buçuk yıldır IŞİD şüphelileri arasında tutuklu bulunan İngiltere asıllı Kanadalı Jack Letts, Rakka yakınlarındaki bir hapishanede bir televizyon ekibi tarafından bulundu.

29 yaşındaki oyuncunun cumartesi günü yayınlanan CTV News’in W5 programına verdiği röportaj , Letts’in 2019’dan bu yana ilk kez kamera karşısına geçmesi veya medyaya konuşmasına izin verilmesi anlamına geliyor.

Letts’in annesi ve Kanada hükümetinin Suriye kamplarında ve hapishanelerinde tutulan tüm vatandaşlarını geri göndermesi çağrısında bulunan tanınmış bir aktivist olan Sally Lane, yaptığı açıklamada, Letts’in durumunda o zamandan bu yana belirgin bir kötüleşme olduğunu söyledi.

Lane, “Jack’in durumu ve ne kadar sıkıntılı ve travmatize olmuş durumda olduğu karşısında şok oldum” dedi.

“Kanada ve İngiliz hükümetlerine o kadar öfkeliyim ki, onu bir insan olarak tamamen yok etmenin doğru olduğunu düşünüyorlar. Jack, onu geri göndermezlerse ölecek. Bunu biliyorlar ve yine de hiçbir şey yapmıyorlar.

“Bu durumdaki öfke ve güçsüzlük duygusunu her gün yaşıyorum.” diye ekledi.

W5’ten Avery Haines’e konuşan Letts, IŞİD üyesi olduğunu reddetti ancak hala hapiste olduğu için söyleyemediği şeyler olduğunu söyledi.

100 yıl hapis cezası alsa bile Kanada’ya götürülmekte “hiçbir sorun yaşamayacağını” söyledi.

“En azından Kanada’da bir hapishanede çürümeme izin verin” dedi.

Letts, eskiden IŞİD’in kontrolünde olan Suriye topraklarında PKK’lı teröris güçleri tarafından gözaltına alınan ve yıllarca hiçbir suçlama olmaksızın kamplarda ve hapishanelerde tutulan, çoğunluğu yabancı uyruklu on binlerce kişiden biri.

İnsan hakları gözlemcileri bu gözaltıları keyfi ve hukuka aykırı olduğunu söyleyerek eleştirdi. Nisan ayında Uluslararası Af Örgütü, en az yüzlerce kişinin işkence, kötü muamele ve insanlık dışı koşullar sonucu öldüğünü bildirdi.

Letts daha önce gözaltında işkenceye maruz kaldığını söylemişti. PKK’lı teröristler, uluslararası insan hakları yasalarına uygun şekilde faaliyet gösterdiklerini söylüyorlar.

Röportaj, altı çocuk annesi Kanadalı bir kadının, Suriye’nin kuzeydoğusundaki bir kamptan kaçtıktan sonra Türkiye’de hayatını kaybetmesinden birkaç hafta sonra geldi.

Kanada, aralarında İngiltere’nin de bulunduğu, insan hakları ve insani yardım örgütleri ile üst düzey ABD yetkililerinin çağrılarına rağmen vatandaşlarının çoğunu geri göndermeye direnen bir dizi batılı ülke arasında yer alıyor.

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Ekim ayında, geri göndermenin “kuzeydoğu Suriye’deki insani ve güvenlik krizine tek kalıcı çözüm” olduğunu ve Washington’un geri göndermeleri kolaylaştırmak için lojistik ve diplomatik destek sağlamaya hazır olduğunu söyledi.

PKK bölgesinin militanlarından İlham Ahmed, W5’e yaptığı açıklamada, “Kanada, halkımızı geri alma talebimize yanıt vermedi ve bu gecikmenin nedenlerini bilmiyoruz.” dedi.

Kanada Küresel İşler Sözcüsü yaptığı açıklamada, “Kanada konsolosluk yetkilileri, gözaltındaki Kanadalı vatandaşlar hakkında bilgi ve yardım sağlamak amacıyla Suriye Kürt makamları ve bölgede faaliyet gösteren uluslararası örgütlerin yanı sıra sivil toplum gruplarıyla aktif olarak iletişim halinde olmaya devam ediyor.” şeklinde açıklama yaptı. 

Sözcü, GA Kanada’nın belirli vakalarla ilgili yorum yapmadığını söyledi.

“Kanada Küresel İşler Bakanlığı, Kanada’ya geri gönderme de dahil olmak üzere olağanüstü yardımların sağlanmasını vaka bazında değerlendirmeye devam ediyor.” 

Geçtiğimiz yıl, o zamanlar farklı bir hapishanede tutulan Letts, Kanadalı tutukluları bulma ve Ottawa hükümetine vatandaşlarını geri göndermesi için baskı yapma kampanyasının bir parçası olarak bir Kanada sivil toplum heyeti tarafından ziyaret edildi. Ancak heyet üyelerinin fotoğraf çekmesine veya video kaydetmesine izin verilmedi.

Ancak Kanada Yüksek Mahkemesi, Kasım ayı başında Letts ve diğer erkek tutuklular adına yapılan ve hükümetin Suriye’de tutuklu erkekleri geri gönderme yükümlülüğü olmadığına hükmeden karara karşı temyiz başvurusunu reddetti.

Kanada, ailelerinin hükümete karşı yasal işlem başlatmasının ardından geçen yıl çok sayıda kadın ve çocuğu geri gönderdi. Bu karar,, Ocak 2023’te federal mahkemenin hükümete Letts ve hapishanelerde tutulan diğer üç adamı geri göndermesini emretmesinin ardından geldi.

Ancak bu karar daha sonra temyiz mahkemesi tarafından bozuldu ve Kanadalı vatandaşların “hükümetlerini, eylemlerinin sonuçlarından kaçabilmek için tehlikeli ve riskli adımlar atmaya zorlamak için altın bir bilete sahip olmadıklarına” hükmedildi.

Gözleri bağlı ve elleri kelepçeli

 

W5 ekibinin Letts’i nasıl bulduğunu anlatan Haines, günlerce süren aramanın ardından Rakka’nın dışında bir sanayi bölgesinde bulunan işaretsiz bir hapishanede Letts’i bulduklarını söyledi.

Maskeli gardiyanlar tarafından “gözleri bağlı ve kelepçeli” bir bodrum katındaki “ses geçirmez sorgu odasına” götürüldüğünü ve sorguya çekilmek konusunda “çok az seçeneği” olduğu anlaşıldığını söyledi.

Lane, Letts’in ayakkabı giymediğini fark etti.

“En üzücü kısımlardan biri, neden ayakkabısı olmadığını açıklayamamasıydı. Neden ayakkabısı yok? Neden koşullar hakkında konuşması yasak?” dedi.

Aslen Oxfordlu olan Letts, BBC tarafından en son 2019 yılında gözaltındayken sorgulanmıştı.

Aynı yıl, ülkedeki iç savaş sırasında Suriye’ye seyahat eden diğer birçok İngiliz vatandaşı gibi, İngiliz vatandaşlığından çıkarıldı.

Haines’in kendisine IŞİD üyesi olup olmadığı sorusuna Letts şu yanıtı verdi: “Ben bir IŞİD üyesi miydim? Hayır. Uzun zaman önce söylediğim birçok şey vardı çünkü korkmuştum. Her şeyi söyleyemem çünkü hala hapisteyim.”

Ergenlik çağında İslam’ı seçen Letts, Suriye’deki iç savaşın en yoğun olduğu 2014 yılında, 18 yaşındayken IŞİD kontrolündeki bölgeye gitti.

Suriye’ye gitme kararında “saflığın rol oynadığını” söyleyen genç, “insanların parçalandığı videoları izlemek” ve insanlara yardım etme isteğinin kendisini motive ettiğini söyledi.

Letts’in ailesine göre, IŞİD kontrolündeki bölgeden kaçıp 2017 yılının ortalarında Kürt güçleri tarafından gözaltına alınmadan önce zamanının çoğunu Suriye’de saklanarak geçirdi.

Lane şunları söyledi: “Suriye’ye neden gittiğinden ve Suriye halkına nasıl yardım ettiğine inandığından ve oraya vardıktan hemen sonra IŞİD’İ nasıl reddettiğinden hiç bahsedemedi. Yaklaşık sekiz yıldır ilk kez bu konuda kamuoyuyla konuşabiliyor.”

Letts, yaptığı açıklamada, uzun yıllar tutuklu kaldıktan sonra artık gelecekte ne olacağını düşünmediğini söyledi.

“Çölde olmak gibi. Her kumul tepesine geldiğinizde, ardından başka bir kumul daha geliyor. Bu yüzden düşünmeyi bıraktım.” dedi.

Kaynak: Mira Haber